Vijftien jaar Uitwijken – dat moet gevierd worden! In dit artikel geen klassieke terugblik met de organisatoren of diepgravende analyse van het programma van de feestmaand... In plaats daarvan geven we het woord aan iemand die normaal gezien achter de schermen – of beter: achter de lens – te vinden is bij Uitwijken: huisfotograaf Cato Crevits. Al rijst meteen de vraag: kan je eigenlijk wel huisfotograaf zijn van een cultuurhuis op wielen?
We vroegen Cato om vijf van haar eigen foto’s te selecteren die volgens haar typerend zijn voor Uitwijken. Die selectie leidde tot een warm gesprek over spontane ontmoetingen, de geur van gebakken ajuintjes en koffie, theater die verwarmt en bankjes die tot babbels leiden.
Hoe heb je Uitwijken leren kennen? En hoe ben je er terechtgekomen als fotografe?
“Een jaar of vier, vijf geleden ben ik via Jong Volk bij Uitwijken terechtgekomen. Jong Volk probeert voor haar netwerk van jonge of startende creatieven kansen te creëren bij andere projecten van Brugge Plus en zo raadden ze mij aan bij Uitwijken. Daarvoor wist ik eigenlijk niet zo goed wat Uitwijken was. Wel zag ik af en toe kunstenaars en collectieven uit mijn netwerk opduiken bij Uitwijken. Mijn eerste opdracht was meteen eentje waar ik nog altijd heel blij mee ben: portretfoto’s maken van het team. Vanaf dat moment voelde ik me er meteen thuis en dat gevoel bleek wederzijds, want sindsdien ben ik er vaak van de partij als fotograaf en denk ik wel dat ik me een beetje ‘huisfotograaf’ kan noemen.
Wat ik zo fijn vind aan Uitwijken is dat het géén klassiek festival is met drukte en drempels, en ook geen cultuurcentrum waar alles volgens bepaalde regels moet. Het programma is gratis, de bar is betaalbaar, en iedereen is welkom – los van leeftijd, afkomst of geaardheid. Het is een plek waar generaties samenkomen, waar spontane ontmoetingen ontstaan, gewoon door even op een bankje te gaan zitten of samen te eten.”
Welke vijf foto’s heb je meegebracht? En waarom zijn ze volgens jou zo typerend voor Uitwijken?
“Uitwijken bestaat uit een verzameling oldtimers, elk met een eigen functie. Zo heb je de boekenwagen, barwagen, techniekwagen, ... Afhankelijk van de wijk en het programma worden de auto's telkens op een andere manier opgesteld op het terrein. De wijk zelf wordt als het ware het podium en dat zie je heel goed op deze foto. De gezelschappen die op Uitwijken performen zien dat telkens als een interessante uitdaging en spelen creatief in op de ruimte die ze ter beschikking krijgen. Zo krijg je beelden als dit!”
“Samen eten is echt een essentieel onderdeel van Uitwijken. Aan één lange tafel ontstaan spontaan gesprekken en nieuwe ontmoetingen, over generaties heen. Deze foto is genomen in Braambos-West, tijdens een performance die draaide rond samen eten. De tafel werd tijdens de act gedekt, en daarna schoof iedereen gezellig aan voor een gezamenlijke maaltijd."
“Ik vind deze foto echt prachtig: een opa en zijn kleindochter, samen helemaal opgaand in een voorstelling. Het toont perfect waar Uitwijken voor staat – een plek waar jong en oud samenkomen, waar voor iedereen wel iets te beleven valt. En die wagen op de achtergrond? Dat maakt het plaatje compleet. Meer Uitwijken wordt het niet.”
“Circus is echt onlosmakelijk verbonden met Uitwijken. Het is ook zoveel meer dan het klassieke beeld van clowns of jongleurs. Deze voorstelling tijdens de Circus tour bijvoorbeeld: spectaculair én ontroerend tegelijk. Ook de vuurtheatertour in de winter is een prachtig voorbeeld van hoe Uitwijken mensen samenbrengt. Koud of niet, het is er altijd warm en gezellig.”
“Het project met de bankjes heet Bankcontact. Mensen trekken met een bankje de wijk in en zoeken naar voorbijgangers die even willen komen zitten en een praatje slaan. Het is een laagdrempelig concept, toegankelijk voor iedereen én nodigt uit tot spontane ontmoetingen. Los van Bankcontact zijn die bankjes heel typerend voor Uitwijken, ze zijn constant in beweging en worden als een mobiele set-up gebruikt in de wijken.”
Even weg van het beeld... Is er ook een bepaalde geur of een geluid dat voor jou typisch ‘Uitwijken’ is?
“Voor mij is dat zonder twijfel de geur van gestoofde ajuintjes. Ik kom vaak toe in de namiddag, net wanneer de kok begint met de voorbereidingen – dan hangt die heerlijke geur al in de lucht. En natuurlijk ook de geur van verse koffie, dat zorgt meteen voor een warme, gezellige sfeer. Hét geluid voor Uitwijken is het herkenbare gebrom van oldtimers die aankomen of weer vertrekken – niet iets wat het publiek altijd opmerkt, maar voor mij heel typerend. En ook die typische West-Vlaamse reacties van bezoekers: ‘’t Was wel speciaal, hé’ (lacht).”
Heb je een herinnering aan Uitwijken die je koestert, maar die je niet met een foto hebt kunnen vangen?
“Daar moet ik even over nadenken, want ik heb altijd mijn camera bij op Uitwijken...
Aha! Het moment waarop ik toekom en warm onthaald word – dat heb ik nooit op beeld. Die oprechte blijdschap, het gevoel dat iedereen blij is dat je er bent... Dat familiaire gevoel, dat vang je niet met een lens. Maar het is net dat wat Uitwijken voor mij zo bijzonder maakt.
Ik ben zelf niet opgegroeid in Brugge, dus via Uitwijken heb ik de stad op een heel andere manier leren kennen. Ik kwam de afgelopen jaren in buurten waar ik anders waarschijnlijk nooit zou komen – Zwankendamme, Dudzele of Kruisabeele. Door wat langer in één wijk aanwezig te zijn, leer je de mensen daar echt kennen. En dat maakt mijn werk als fotograaf des te rijker. Tijdens de 15 jaar Uitwijken toer ben ik er ook weer bij en ik kijk er echt naar uit!”
In september viert Uitwijken haar 15e verjaardag met een feesteditie: de ‘Uitwijken 15 jaar toer’! Vier weekends lang trekken we door de stad, telkens op een andere plek, met een feestelijk programma vol verrassingen.
5, 6 en 7 september 2025: Uitwijken Assebroek, Park Steevens
12, 13 en 14 september 2025: Uitwijken Sint-Michiels, bosje Claeys
19, 20 en 21 september 2025: Uitwijken Sint-Andries, Koude Keuken
26, 27 en 28 september 2025: Uitwijken Brugge centrum, House of Time
Meer info via www.uitwijken.be
Tekst: Luka Franck Foto’s: Cato Crevits
Uit BLVRD Magazine editie #47
