Praten helpt, maar ook zwijgen en luisteren doen wonderen.

Kenny Vanden Broucke maakt al een tijdje deel uit van de Brugse culturele scene. Meestal neemt hij daarbij een ondersteunende rol op zich. In zijn mental health-podcast ‘NatureL’, geeft hij ruimte aan andermans verhalen. In dit interview zijn de rollen omgekeerd en beantwoordt hij open en eerlijk onze vragen.

Meestal open je een aflevering van ‘NatureL’ met de vraag naar wie de persoon voor je is, dus we beginnen met: wie is Kenny?

Nu ik er zelf op moet antwoorden, besef ik dat het een erg beladen vraag is. Meestal ben ik de interviewer, dus sta ik nooit stil bij hoe ik die vraag zou beantwoorden. Ik heb lang geworsteld met wie ik was en wat ik kon. Na veel vallen en diep zitten, groeide bij mij het idee om minder stil te staan bij wat ik tekortkom en meer bij wat andere mensen tekortkomen. Niet per se om mezelf te verschuilen achter andermans problemen, maar door middel van die problemen ook zaken voor mezelf te gaan oplossen. Die persoon probeer ik vandaag te zijn. De podcast, de opleiding sociaal-cultureel werk die ik volg en in het leven staan als boeddhist zijn de elementen die het meest over mij vertellen. Mijn kern bestaat uit er voor andere mensen zijn en rekening houden met de impact die ik kan hebben op de ander.

Hoe ben je bij het boeddhisme terecht gekomen?

Dat is misschien een beetje een vreemd verhaal. Tijdens mijn eerste job, als natuursteenbewerker in Brugge, werkte ik vaak voor lange tijd alleen. Het was een lawaaierige omgeving, dus zette ik bij het begin van de werkdag mijn hoofdtelefoon op. Daardoor werd alle geluid gedempt en was ik alleen met mijn depressieve en suïcidale gedachten. Aan het einde van de dag was ik stikkapot; niet van het werk, maar door een hele dag met die gedachten te worstelen. Daarnaast had ik altijd al een grote voorliefde voor alles wat met vechtsport te maken heeft. De mindset die veel vechters hebben, is deels te herleiden naar het boeddhistisch gedachtengoed en hoe er in die levensbeschouwing wordt omgegaan met eigen struikelblokken. Op een dag, wanneer ik opnieuw alleen was met mijn hersenspinsels, dacht ik na over een manier waarop ik diezelfde gedachten kon kanaliseren. Ik had doorheen mijn leven zelf verschillende gevechtsporten beoefend, maar nooit voor een lange periode. Het vertrok telkens vanuit een nood om iets te uiten, maar eenmaal het eruit was, was ik opnieuw kalm en stopte ik met de lessen. Op een gegeven moment dacht ik: “Er moet hier toch iets in zitten waarmee ik aan de slag kan?” Daarop begon ik na te denken over religie. Ik ben wel gedoopt, maar ik ben nooit echt meegegaan in het christendom. Volgens mij is er wel een god, maar ik vind de boeddhistische manier van leven passender. Het is onbaatzuchtig iets doen en daarin je energie kanaliseren. Door dat besef, verdiepte ik me erin en begon ik boeken te lezen over het onderwerp. Ik wilde het niet, zoals monnik Giel, eng zien, maar openbreken en vooral de mindset eigen maken.

Die energie kanaliseer jij ook in ‘NatureL’, een podcast over mentale gezondheid die je al enkele jaren host op Villa Bota. Hoe is dat tot stand gekomen?

De podcast ontstond samen met Dorp. Ik zat toen op een bepaald moment met Sander De Maré van Het Entrepot in de auto. Ik vertelde hem over waar ik mee bezig was en mijn ideeën, waaronder een éénmalige podcastaflevering live op Dorp. Iedereen kon een eigen project pitchen en dat was dus het mijne. Het idee kwam voort uit de

RENEE

traditie van een goeie maat en mezelf om de zaterdagavond op café een pint te drinken en te filosoferen over het leven. Daarop zei Sander: “Waarom doe je dat niet gewoon op Villa Bota?” Hijzelf ging niet meer vaak en ik mocht zijn tijdslot overnemen. Met ondersteuning van onder andere Neil Haesebrouck (de toenmalige coördinator van Villa Bota red.) om de techniek uit te leggen, groeide het dan vrij natuurlijk. Ik heb nooit direct mensen aangesproken om als gast op de podcast te komen. Wel maakte ik posts op Instagram zodat iedereen die zich geroepen voelde, zich kon aanmelden. Ik ben er altijd open over geweest dat ik geen expert ben, maar toch trok het aan. Nu zijn er zelfs al mensen uit Brussel of Antwerpen die vragen om langs te komen om over hun mentale gezondheid te praten.

Daaraan merk je dat er een grote nood is bij mensen om eens over hun mentale gezondheid te praten. Waarom is dat bespreekbaar maken zo belangrijk?

Ik denk dat de grootste reden dat een podcast als ‘NatureL’ bestaat, het feit is dat het móét bestaan. Als de (mentale) gezondheidszorg toegankelijker en betaalbaarder was en mensen het makkelijker vinden om zich open te stellen, dan zou het niet moeten bestaan. Als ik op een bepaald moment merk dat er geen interesse meer in is, omdat die factoren opgelost zijn, dan houd ik er ook mee op.

Hoe zijn de reacties van luisteraars?

Op de afleveringen van ‘NatureL’ komen er nooit echt reacties. Ik vind het jammer dat het niet de erkenning krijgt die het verdient. Er zijn ondertussen een 35-tal mensen de revue gepasseerd, die telkens heel open en eerlijk hun verhaal komen doen. Dat krijgt geen erkenning, behalve van Turbo of Het Entrepot.

LAURA

Een podcast voor en door mensen dat puur rond mentaal welzijn draait, bestond niet in Brugge, dus die waardering houdt me wel bezig. Het feit dat mensen zoveel moed hebben om hun verhaal te komen brengen, vind ik verbijsterend. Ik zou dat vroeger nooit gedurfd of gekund hebben. Nu zijn er zoveel mensen, met enorm uiteenlopende situaties, die er zonder problemen over kunnen praten. Daar wordt er, naar mijn mening, te weinig aandacht aan geschonken. Top-down wordt er niks mee gedaan. Van onderuit gelukkig wel. Momenteel werk ik bijvoorbeeld mee aan een project met het OCMW en VTI Brugge waarmee we verhaalpalen creëren voor de brede bevolking. Die worden op verschillende plaatsen geïnstalleerd en bevatten een QR-code om je bij de podcast of de Hangouts-app van Jong Volk te brengen. Het is een heel mooi project, maar opnieuw lijkt er niemand van pers of gemeenteraad in geïnteresseerd te zijn. De schepenen waren aanwezig bij de lancering van het project, maar niemand van hen heeft er verder iets mee gedaan. Dat vind ik enorm jammer, vooral voor de mensen die komen vertellen. Bart Deschacht is bijvoorbeeld iemand die op jonge leeftijd lang seksueel misbruikt is. Nu is die man in de veertig en komt hij met zijn verhaal naar buiten. Hoewel het een krachtig verhaal was, krijgt het bitterweinig aandacht. Eva Sadek - iemand uit mijn klas die in Oostende woont, maar afkomstig is uit Palestina - heeft een enorm sterk verhaal met hart en ziel vertelt. Die aflevering heeft slechts 23 luisteraars, terwijl het onderwerp net brandend actueel is. Ik hoop bij elke nieuwe aflevering opnieuw dat het doorbreekt. ‘NatureL’ heeft wel een paar duizend volgers en het wordt beluisterd, maar het is ook mijn kindje waarvan ik hoop dat het mensen raakt en iets bijbrengt.

Is er een verhaal dat je is bijgebleven, waar je misschien zelf ook iets hebt uitgehaald?

Het verhaal dat ik net aanhaalde, van Eva, is me echt bijgebleven. Op het moment van opname was ik nog vrij onwetend over de Palestijnse genocide. Zij heeft een enorm persoonlijk verhaal gebracht, waardoor ze bij de herinnering is beginnen huilen. Op zich kan ik daar wel mee om, maar op dat moment brak mijn hart ook. Het menselijke leed dat ik toen voor me zag was hallucinant en ik kon dat niet van me afzetten. Daardoor ben ik ook activistischer geworden en maak ik mijn standpunt duidelijk. Een andere aflevering die me beklijfde, was die van Julien ‘crucifix’. Hij vertelde over opgroeien met heroïneverslaafde ouders en dat was ook erg heftig. Die laatste is ook de meest beluisterde aflevering. Er zijn er zoveel en op zich hebben ze elk op hun manier iets bij me losgemaakt. Elke aflevering zie ik nog zo voor me. Het is ook vooral de moed van de mensen die komen spreken die me bijblijft, want het is iets dat bij de meesten ontbreekt. Dat is misschien wel het mooiste aan de podcast. Vaak zijn mensen zenuwachtig en hebben ze geen ervaring met zulke dingen. Dan is de evolutie die ze in een uur maken erg mooi om te zien.

Sinds kort co-host je ook de podcast ‘ça va, ça va’ in samenwerking met Ellis Tryssesoone, Jong Volk en TURBO. Daarin zoomen jullie specifiek in op het psychisch welzijn van jonge ondernemers. Waarom net die doelgroep?

Die podcast stond al gepland, maar origineel zou Laura Dubois van Ommetoer als co-host optreden. De podcast komt dus niet voort uit mijn idee. Ellis was sowieso al aan boord, omdat zij bij Pilaar, een psychologenpraktijk in Gent, werkt en op dat vlak al heel wat heeft bereikt. Ze hadden iemand nodig die vertrouwd was met geestelijke gezondheid, een netwerk had in Brugge, maar ook ervaring had met het interviewen van mensen. Ik ben ook een jonge zelfstandige: enerzijds met de uitbouw van ‘NatureL’, anderzijds als koerier tijdens corona. Ik had een overeenkomst met twee bloemisten waar ik elke dag langs ging om bloemen op te halen en te leveren bij mensen die er zelf niet om konden. Ondernemerschap en mentaal welzijn lijken keihard te botsen, maar ze horen ook samen. Je kan geen goeie entrepreneur zijn zonder goed voor je mentale gezondheid te zorgen. Iemand die zich goed voelt, levert beter werk, in welke sector dan ook.

Is er een lijn te trekken in waar jonge ondernemers op botsen?

Voornamelijk identiteit… Ze hebben allemaal een idee van wat ze willen doen, net zoals ik dat had bij ‘NatureL’, maar gaandeweg merken ze allemaal dat ze moeten evolueren naar iets anders. Ongeacht ervaring merk je dat het zich profileren een struikelblok is. Voornamelijk de vraag hoe een idee vorm te geven zodat het

DIDIER

duidelijk is naar de buitenwereld toe, houdt hen bezig. Bij Laura Dubois bijvoorbeeld, die dan als gast op de podcast haar verhaal deed, was het grootste struikelblok dat zij vereenzelvigd werd met Ommetoer.

Identiteit is in de huidige maatschappij wel een belangrijk gegeven. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we onszelf niet verliezen in het beeld dat we creëren?

Erover praten en dan vooral over wat eronder ligt; die stressfactoren benoemen en er ruimte voor maken. Al moet ik zeggen dat er ook daarin een evolutie zit. Tot voor kort dacht ik – zoals de slagzin van ‘NatureL’ zegt - praat erover, want praten helpt. Dat veranderde toen ik werd uitgenodigd om naar de documentaire ‘Here I Go’ (regie Jaan Stevens red.), over een Vlaams gastgezin, te gaan kijken. Het centrale project ontstond vanuit een Gentse vzw. Zij stuurden jonge Vlaamse koppels naar een Franse boerderij, waar ze twee jaar woonden en werkten. Om de twee maanden kwam er ook een jongere over de vloer die daar op time-out ging. De regisseur, het gastgezin en de jongere waren na de vertoning aanwezig voor een nabespreking. De man van het koppel zei dan dat praten niet altijd hoefde, maar zwijgen ook nodig was. Niks zeggen, alles in je opnemen en laten leven was meestal voldoende. Als er écht iets gezegd moest worden, dan ging het wel naar boven komen. Daardoor zoek ik nu meer naar een evenwicht tussen zwijgen en praten. Afhankelijk van wie er voor me zit bij de podcast is dat ook wat ik wil meegeven: ‘laat het los, tijd heelt alle wonden’.

Je volgt momenteel een opleiding sociaal-cultureel werk. Wat neem je uit die opleiding mee naar de ontmoeting met je podcast-gasten?

De lessen psychologie waren sowieso waardevol. Ik heb nog contact met die lector en dan praten we over de verschillende afleveringen. Verder vooral ook wat kunst en cultuur kan betekenen voor een maatschappij en hoe het een wereld groter kan maken. Het kan iets kleins zijn dat het vertrekpunt van reflectie vormt. Ik houd mijn eigen hersenspinsels ook bij in de notitie-app van mijn gsm, om er later misschien een tekst van te schrijven. Eén van de ideeën waar ik momenteel mee rondloop, is een kunstexpositie op poten zetten die echt verbonden is met geestelijke gezondheid. Ik schilder zelf, maar houd die werken dicht bij mij omdat mijn rauwe emotie zichtbaar zijn. Voor die expo zou ik mijn eigen werk naar buiten brengen, maar ik zou ook graag samenwerken met mensen buiten Brugge.

Je investeert veel tijd en energie in de community. Waarom speelt dat gegeven zo’n grote rol?

Ik heb zelf een gevoel van community gemist in mijn leven. Toen ik jonger was, werd ik zwaar gepest. De herinnering die nu nog steeds de meeste ruimte inneemt, is dat ze me in het eerste middelbaar met een bende in elkaar hebben geslagen. Door dat pesten heb ik heel wat trauma’s opgelopen en die heb ik alleen moeten verwerken, want ik had toen geen vriendengroep waar ik op kon terugvallen. De onmacht en eenzaamheid die ik toen voelde, is de drijvende kracht achter het samenbrengen van mensen.

Blijf op de hoogte via Instagram @naturel_podcast.

Beluister afleveringen op Spotify.

Tekst: Kato Dijckmans Foto's: Jong Volk

Uit BLVRD Magazine editie #47

Uw browser wordt niet ondersteund, schakel over naar een andere voor een optimale ervaring.