Janes en Eve Zeghers, broer en zus, hij 27, zij 23, beiden geboren en opgegroeid in Brugge, maar ze hebben Brugge (tijdelijk?) ingeruild voor Gent. Toch blijven ze erg aanwezig in Brugge. In september presenteren ze hun eerste productie ‘En Bloc’ in de Uitwijken-septembertoer, Janes is regisseur, Eve partner-in-crime als één van de uitvoerders.
Een competitieve circusvoorstelling. Of hoe zou je ‘En Bloc’ zelf definiëren ?
Janes: “Tja, zo zou je het kunnen benoemen, het gaat eigenlijk vooral over hoe een groep jonge gasten zich kunnen amuseren met een spel, hoe ze zichzelf daarin ook kunnen verliezen en hoe de spanning evolueert van spel naar iets dat eigenlijk niet meer zo plezant, en inderdaad competitief is, waarin ze elkaar proberen te overmeesteren in functie van het doel namelijk: winnen.”
Eve: “Je zou het bijna een wetenschappelijk onderzoek kunnen noemen naar hoe verhoudingen evolueren van samen spelen naar tegen mekaar spelen, maar toch ook nog in hetzelfde team. Het is voor ons een goeie oefening om daarmee om te leren gaan.”
Janes: “Wat voor mij de strategie was, was om die gasten vrij te laten op scène, vrij van alle gevoel te ‘acteren’. Doordat het spel echt een toernooivorm gekregen heeft, zijn ze heel vrij in hoe ze op de scène staan. Ze gaan zo op in hun spel waardoor ze niet meer beseffen dat ze voor een publiek spelen. De uitdaging is om zo intens mogelijk met het spel bezig te zijn, écht te streven naar het winnen, en dat ook zo over te brengen naar het publiek.”
Eve: “Elke voorstelling is dus anders, want we weten vooraf niet wie de winnaar zal zijn. De 12 spelers moeten ook alle rollen kunnen opnemen.”
Waar is jullie liefde voor de discipline circus ontstaan ?
Janes: “Eigenlijk was het bijna een evidentie, circusschool Woesh had zijn stek in de freinetschool Klimop in Sint-Andries waar wij school liepen. Ik was 6 en keek erg op naar Jakob, de zoon van vrienden van onze ouders, waar we regelmatig samen een weekend mee naar de Ardennen trokken. Jakob was 7 jaar ouder, en bracht op onze weekends altijd kegels en balletjes mee. En de goesting sloeg over.”
Jullie waren als kind al erg betrokken bij evenementen als Cirque Plus en Uitwijken door jullie pa die bij Brugge Plus werkt. Heeft dit jullie gestimuleerd in jullie keuzes ?
Eve: “Mij heeft dat zeker beïnvloed om verder te doen. Van kindsaf liep ik al tussen die artiesten, later werd ik als vrijwilliger ingeschakeld bij die evenementen en dat zal zéker mijn keuze versterkt hebben om hiermee verder te doen.”
Veel jonge mensen haken aan hun twaalf/veertien af met een opleiding/cursus, hoe was dat bij jullie dan ?
Eve: “Dat klopt, en inderdaad, ook ik ben even gestopt. Er was voor mij op een bepaald moment niet voldoende uitdaging meer. Maar door Cirque Plus en Uitwijken, waar ik mensen zo gedreven bezig zag, heb ik toch de goesting weer te pakken gekregen. Niels, een docent van Woesh, heeft me dan weer over de streep getrokken denk ik. Ik ben er hem nog altijd dankbaar voor.”
Janes: “Bij mij is de dip er eigenlijk nog altijd, ik zit niet echt meer in die circuswereld. Ik ben gestopt doordat enkele vrienden van me ook de stap naar de circusschool zetten. Ik wou natuurlijk met hen in een groep zitten maar had al 6 jaar circusschool achter de rug. Er was voor mij niets meer aan om weer opnieuw te beginnen natuurlijk. Daarna kwam ik – als 12-jarige - in een productiegroep tussen allemaal 16-jarigen waar ik ook geen aansluiting bij vond, dus ik heb het opgegeven. De link is natuurlijk wel gebleven, ook door Eve die intussen zelf ook docente is bij Woesh, én Circusplaneet in Gent.
Janes, jij bent niet alleen met circus bezig, je stond ook mee aan de wieg van de carrière van Brihang, je deed een performance in het S.M.A.K., hebt een compagnie die met muziekinstallaties en geluidscaptaties bezig is… wat weet ik nog niet ?
Janes: “Ja, dat is het voorlopig zo een beetje, behalve dat ik intussen halftijds in dienst werk van Brugge Plus voor het cultureel wijkwerk Uitwijken en de Belgiek. House of Time zit eigenlijk ook bij het cultureel wijkwerk, maar daar doe ik niets voor. Ik vervang momenteel mijn pa in zijn functie van programmator/productiemedewerker van Uitwijken en de Belgiek, terwijl hij als tijdelijke opdracht de permanente werking van House of Time uit zal bouwen.”
“Daarnaast ben ik vooral bezig met de Zwarte Zusters, een Gents klankcollectief, een collectief dat zich eigenlijk in het beeldende kunst en experimentele muziekcircuit situeert. Samen met een vriend trekken we deze groep van een 20-tal jonge gasten die samen spelen en improviseren. Locatiebezoeken doen, concerten spelen, die gasten mobiliseren, … dat is wel vrij intensief.”
Hoe is het om als broer en zus samen te werken ? Inspireren jullie elkaar ? Betrekken jullie elkaar in jullie werk ?
Janes: “Euh, Eve, zijn dat niet jouw sokken die ik nu draag ? Dus ja, we staan wel vrij dicht bij mekaar in wat we doen.” (lacht)
Eve: “Ja bij mij wel, als ik met iets nieuws bezig ben, toets ik toch graag af bij Janes wat zijn gevoel erbij is, hij is wel een klankbord voor me.”
Janes: “En omgekeerd ook hé, het is toch deels ook door Eve dat ik die voorstelling nu gemaakt heb. Zoals ik zei ben ik niet meer zo betrokken bij die circuswereld, maar door Eve blijf ik die contacten wel houden en is Woesh ook naar mij gekomen met de vraag om eens iets te doen.”
Eve: “Klopt, Woesh was vragende partij om een voorstelling te maken die afweek van het ‘cabaret-gegeven’, je weet wel, allemaal acts na mekaar die de skills van de spelers wel laat zien, maar we hadden het hiermee wel een beetje gehad. Mocht het weer zo’n productie geworden zijn zou ik zelfs niet meegedaan hebben.”
En dan dé hamvraag natuurlijk: waarom zijn jullie naar Gent uitgeweken ? Toch niet evident, jullie werken allebei deeltijds in Brugge ?
Janes: “Voor mij was dat heel duidelijk, ik ben al in het middelbaar weggetrokken omdat ik in Brugge gewoon mijn weg niet vond. Na mijn lager onderwijs in de freinetschool ben ik uitgeweken naar een middelbare freinetschool in Aalter (die bestond toen nog niet in Brugge) om dan voor mijn vijfde jaar terug te keren naar het traditioneel onderwijs in Brugge. Ik heb mijn middelbaar uiteindelijk afgewerkt in Sint-Lukas, daarna KASK en dan weer Sint-Lukas voor mijn masterdiploma.”
Eve: “Ik vond wel mijn weg in Brugge, voor mij was dat geen probleem. Maar ik ben voor mijn studies naar Gent getrokken en ben daar blijven ‘plakken’.
Wat is jullie ambitie naar de toekomst? Is het de bedoeling meer samen te werken, of willen jullie liever elk een eigen weg inslaan en mekaar af en toe ontmoeten?
Eve: “We hebben zeker nog ambitie om samen iets te doen, maar tijd en geld blijft altijd een probleem. Een voorstelling maken vraagt tijd en die hebben we voorlopig niet. En geld ook niet.” (lacht)
Janes: “Als wij samen iets zouden maken, zou het eerder fysiek theater zijn, niet écht circusgelinkt. Hoewel, er is natuurlijk een grote overlap tussen beeldend theater en circus omdat in beide disciplines het object belangrijk is. Maar dat is momenteel dus nog niet aan de orde.”
Tekst: Elsie Roose. Beeld: Hans Borg.
Uit BLVRD Magazine editie #11.