Maria Luiza Grymonprez, ofte Malú, zocht naar zichzelf en vond Neurocunt. Met die verzamelnaam voor haar verschillende identiteiten performt, danst, roept en schreeuwt ze om haar kracht te reclaimen. Daarmee moedigt ze ook ons aan om hetzelfde te doen.
Wie is Malú, de dansende fotograaf?
“Wat een grote vraag! Ik vind het moeilijk om dat zo uit te leggen. De fotograaf is het deel van mij dat een master in visual arts deed, maar dat staat een beetje op de achtergrond. Het dans-gedeelte kwam erna. Toen ik afstudeerde besefte ik pas hoe graag ik danser wilde zijn. Het leek niet realistisch, maar het maakte mij gelukkig en wilde ik het meer doen. Wie ben ik dan? I am Neurocunt. Ik ben nu op een punt gekomen waarop ik claim wie ik ben, maar het heeft lang geduurd voor ik al mijn verschillende lagen kende en die kon accepteren. Die zoektocht eindigt ook nooit, dus ik blijf wel verder ontwikkelen en werken aan mezelf. Vroeger had ik nooit gedacht dit punt te kunnen bereiken.”
Wat houdt Neurocunt in?
“Ik heb die term bedacht na een zoektocht van zeven jaar. Ik had een houvast nodig, iets dat me kracht gaf, om mijn plek in de danswereld te vinden. Ik hou van het reclaimen van woorden als bitch of cunt, of andere scheldwoorden die tegen specifieke, gemarginaliseerde groepen worden gebruikt. Binnen de queer-community worden dergelijke woorden tussen de leden onderling gebruikt en dat geeft hen kracht. Ik zeg “you sexy bitch” tegen mijn beste vrienden, maar soms ook tegen mensen die ik niet ken, als compliment: “You amazing bitch! Look at you, bitch! I love you, bitch. You’re my favorite cunt.”.
In de ballroom-scene wordt cunt ook gebruikt om een subgenre van bewegen mee aan te duiden, bijvoorbeeld soft cunt houdt sensueler bewegen in. Het is een uitspraak die al langer een plaats heeft in de queer community. Net als bitch werd het tegen een bepaalde groep mensen gebruikt, maar het werd gereclaimd en omgezet in een kracht. Zo ben ik ook tot het woord neurocunt gekomen. Er wordt ook vaak neurospicy gebruikt, maar dat vond ik te braaf. Ik wilde iets nieuw dat ook past bij wat ik doe: being cunt, being sensual. Neurocunt is sensueel, queer, femme en dient om mijn ruimte te claimen. Ik heb niet echt een naam voor wat ik doe. Het is een personal journey en dat is het mooie aan dans; dat je er niet per se een label op moet plakken.”
Je bent een danseres met een erg uiteenlopende dansstijl. Welke bewegingstalen combineer je om je verhaal te vertellen?
“Voordat ik voor publiek performde, deed ik hiphop en dancehall. Daarnaast ben ik opgegroeid met een Braziliaanse mama die erg goed kan dansen en heb ik sambabewegingen met de paplepel meegekregen. Mijn heupen beginnen ook als eerste te bewegen op muziek. In mijn danscarrière ging ik gelijkaardige bewegingsvormen ook steeds opzoeken; stijlen die erg sensuele bewegingen bevatten of krachtige femme-elementen. Ik gebruik niet graag het woord “female”, omdat ik dat erg binair vind. Ik gebruik het woord femme, omdat dat ook couranter is in de queerwereld als tegenovergestelde van butch. Femme is ook de energie die ik steeds terugvond in de stijlen die ik dans: dancehall, samba, heels en voguing. Die laatste heeft ook veel voor mij betekend.”
Door die stijlen te dansen ben je bij de queer- en ballroom-community terechtgekomen. Wat betekenen die gemeenschappen voor jou?
“De ballroom- en LGBTQIA+-community hebben me doen beseffen dat ik queer ben, iets waar ik voorheen niet bij stil had gestaan. Het heeft me veel zelfzekerheid gegeven in mijn zoektocht naar wie ik ben. Deze gemeenschappen deden me inzien dat ik een rolmodel miste, zeker in mijn tienerjaren. In ballroom komen er veel identiteiten samen. Het is veel meer dan bepaalde bewegingen, het is een hele community. Het ontstond vanuit black and latino transwomen die nood hadden aan een safe space, want zij werden gediscrimineerd bij wit-gedomineerde drag-schoonheidswedstrijden. Dat is de kern, maar het is voor alle poc, trans- en queerpersonen die daarbuiten niet op dezelfde veiligheid kunnen rekenen. Ik heb daar een klein plekje in gevonden waar ik veel kracht uit put. In die ruimte ongeremd sensueel, queer en latina kunnen zijn, is voor mij erg powerful geweest. Toen ik 21 was, ben ik daar in gerold door de lessen van Sandra Hilaerts, Suzume. Er kwam toen veel samen voor mij. In die lessen ontdekte ik dat ik me tot meer dan één gender aangetrokken voelde, mijn Braziliaanse roots én dat voguing gewoon klopt met mijn lichaam. Ik voelde me zo mezelf op die plek en die bewegingstaal, die sensualiteit, was wat ik miste in mijn lichaam. Ik ben daar toen veel in beginnen investeren - reizen naar Nederland, Portugal en Frankrijk, verschillende balls bijwonen - om bij te leren en mee te doen met battles. Het is niet zomaar een dans, het is een hele cultuur en geschiedenis die je praktiseert en respecteert. Het is belangrijk voor mij dat ik ballroom heb, maar daarnaast ook mijn eigen praktijk uitoefen. Deze ruimte is van en voor poc transvrouwen en ik moet mijn plaats daarin respecteren. Daarbuiten claim ik het graag op mijn eigen manier, als Neurocunt. Het is een erg mooie gemeenschap en eentje die we koste wat kost moeten beschermen en eren.”
Neurocunt is ook de titel van een performance die je begin dit jaar voor het eerst naar buiten hebt gebracht. Hoe verliep dat maakproces?
“Ik wilde al jaren iets creëren, maar ik had daar nooit de zelfzekerheid voor. Ik ben er ook niet in opgeleid - niet dat dat nodig is om iets te maken, maar ik voelde me niet voldoende gekwalificeerd. Ik word omringd door heel veel ongelooflijk getalenteerde mensen, die ook niet altijd een opleiding hebben gehad, en dat inspireerde me, maar maakte me ook onzeker. Zij leken een bepaalde kennis en ervaring te hebben die bij mij ontbrak. Daarbij is wat ik doe ook niet zo vanzelfsprekend en eerder underground. Ik ben ook heel voorzichtig in het claimen van voguing, want ik vind het heel belangrijk dat ik niet zomaar, zonder context, vogue op een podium breng. Ik ben nog altijd een white persoon. Ik ben niet representatief voor wat ballroom is, het is één van de talen die ik spreek en waarin ik me kan uitdrukken. Naast neurodiversiteit staat de zoektocht naar mijn bewegingstaal centraal. Het is dus een jarenlang proces geweest waarin ik al die lagen in beweging probeerde te vertalen. Ik heb veel gepraat, dingen geprobeerd en onderzocht. Uiteindelijk was er een moment waarop ik, in het kader van Happy New Queer, gevraagd werd om te performen. Dat was de perfecte opportuniteit om voor het eerst een creatie te maken. Het was de push die ik nodig had. Op een korte tijd heb ik dan iets gecreëerd waar ik nog steeds erg trots op ben, maar het voelde op dat moment erg vreemd. Iets wat al jaren in mijn hoofd zat, sprak ik eindelijk uit. Er zitten stukken in waarin ik superimpulsief, fucking crazy ben en rare shit doe, een scène waarin ik mijn body reclaim én een scène met veel emotie en trauma release. Al die stukken van mij zitten verwerkt in de performance.”
Je stelt je erg kwetsbaar op in de performance. Waarom is die openheid belangrijk?
“Ik was erg onzeker om Neurocunt te maken, omdat ik lang heb geworsteld met autisme en ADHD. Dat laatste wordt snel als iets grappig of quirky gezien en rond autisme bestaan er ook nog veel stereotypen. Het wordt niet serieus genomen. Die twee botsen zo hard en dat maakt het zo’n intense combinatie. Als kind en als jongere heb ik daar enorm mee gestruggled. Mensen noemden mij dom, naïef, traag, overemotioneel, een dramaqueen… Ik kon dat allemaal niet claimen, want ik tastte in het duister. Ik wist niet wie ik was tot mijn 21ste. Pas op die leeftijd ontdekte ik dat ik neurodivers en queer was. Ik wil nu laten zien dat ik er trots op ben, ook al is het niet makkelijk. Nu haal ik kracht uit dat anders-zijn.
Die neurodiversiteit was wel de grootste, meest heftige voor mij. Het is iets wat ik in het stuk eindelijk kan claimen. Vroeger lachten mensen mij vaak uit, nu kan ik met intentie laten zien dat ik ook echt grappig bén. Daarnaast ben ik een sensueel persoon, wat ook veel moeilijkheden met zich meebrengt. Het zijn allemaal lagen die ik onder de aandacht wil brengen. Al die verschillende lagen heb ik verwerkt in deze performance en breng ik naar buiten in de bewegingstalen die ik ken. Het is sensual, animalistic.”
De performance is een verwerkingsproces voor jezelf. Wat hoop je te bereiken bij het publiek?
“Mijn performance Neurocunt gaat over mij, maar het is natuurlijk ook een manier om heel veel mensen aan te spreken die ook Neurocunt zijn. Ik wilde niet enkel een zelfportret maken, maar ook iets wat gelijkgestemden verbindt. Community is zo belangrijk voor mij. Neurocunt is voor mij het genezingsproces dat ik nodig had, maar kan eveneens voor iedereen zijn die zo’n proces doormaakt of nodig heeft. Het is voor iedereen die een voorbeeld nodig heeft van een veelgelaagde identiteit om zich minder alleen te voelen. In de kunst- en queerwereld zijn er ook veel neurodiverse mensen. Ik heb gemerkt dat dat vaak samengaat. Beide groepen denken sowieso al out of the box en misschien zijn ze daardoor niet los van elkaar te zien. Being neurodivergent, being artistic and being queer. Dat is dé beste combinatie.”
Je geeft je kennis en ervaringen ook door via workshops, zoals de Femmergy-workshop. Wat mogen mensen daarvan verwachten?
“Femmergy, dat komt van femme en energy, maar zoals ik al zei gaat het om de energie in het algemeen en is het niet gelinkt aan gender. In de workshop staat zelfzekerheid centraal. Ik wil mensen niet zomaar op hakken laten dansen, want de techniek is erg belangrijk. Ik heb daar een basiskennis van, maar ik wil in mijn lessen ook niet té technisch gaan. Voor mij zijn de hakken belangrijk want ze zijn ook een verlengde van mijn persoonlijkheid en van mijn lichaam. Het geeft me extra power, voel me fab en hot. Jammer genoeg is mijn lichaam niet meer in staat om dat lang vol te houden door chronische pijn en moet ik soms accepteren dat het zonder moet. Daardoor heb ik wel op andere manieren leren bewegen, wat tot meer inspiratie leidde en me deed groeien als performer. Het is een tool, maar wat ik belangrijker vind is die sensualiteit vinden. Ik vraag aan de deelnemers om te komen in kledij, make-up en schoenen die hen zelfvertrouwen geeft. Voor sommigen horen daar ook hakken of make-up bij, voor anderen niet. Soms durven mensen niet zo ver te gaan, al moedig ik ze wel aan om in mijn lessen de kans te grijpen om te zijn wie ze altijd al hebben willen zijn.”
Naast je workshops en je performance ben je nog met veel andere zaken bezig. Hoe combineer je dat als neurodivers persoon?
“Er zijn momenten in m’n leven waarop het redelijk doods is en andere momenten waarop het allemaal in één keer op me afkomt. In Brugge vond ik het best moeilijk om mijn draai te vinden, maar ik ben wel dankbaar voor de start die ik daar kreeg. Door de vele projecten waaraan ik meewerkte, merk ik dat mijn aanwezigheid nu wel een positieve impact heeft. Het is een heel fijn gevoel, maar daarvoor moest ik Brugge achter me laten om daarna weer eventjes terug te kunnen komen. Ik heb drie keer aan het Prisma-festival meegewerkt en vooral de eerste editie was erg betekenisvol. Toen heb ik veel vrienden kunnen inleiden en een podium kunnen geven. Dat zijn de stemmen die gehoord moeten worden. Daarnaast probeer ik zelf ook events te organiseren, enkel voor de Belgische ballroom-community (just bring it nvdr.). Het is allemaal erg veel en soms denk ik dat ik full-time niet zou overleven. Dan voel ik intense paniek en wil ik verdwijnen. Vroeger had ik ook nooit gedacht dat ik deze levensstijl zou aankunnen. Het is heel lastig in de kunstwereld, zeker in de danswereld, om te blijven doorgaan. Dat is wel confronterend in vergelijking met andere dansers, maar je moet gewoon bij jezelf blijven. Rest is important for the journey. Ik bots elke dag op mijn eigen grenzen. Er zijn dan periodes dat ik erg veel doe en achteraf ben ik daar trots op, maar ik kan dat niet volhouden. Ik werk part-time in museum M in Leuven omdat het mij rust geeft. Het is een erg fijne werkplek waar ik een speciaal contract heb dat afgestemd is op mensen zoals ik. Het ADHD-gedeelte – de periodes waarin ik enorm veel doe – wisselt af met het autisme-gedeelte – de momenten waarop ik crash door overprikkeling en vermoeidheid - het is zo intens. Ik vind het belangrijk om daar open over te zijn, ook op sociale media. Soms is het nodig om te zeggen dat ik me kut voel. I am that fab bitch, but every day is a battle. Je kan die bitch zijn, die cunt zijn, die queen zijn, maar er is altijd een keerzijde. Het is een balans vinden in rust en hard gaan en dat is zó moeilijk. Ik vind vooral rust aan de zee, de natuur inspireert mij ook. Mijn mama en ik zijn echte praeiras, beachgirls. Ik heb letterlijk meer bikini’s dan ondergoed.”
Hoe kijken je ouders naar de Neurocunt?
“Mijn beide ouders zijn erg trots. Mijn mama begrijpt het ook. Ik ben erg gepriviligeerd met zulke steunende ouders. Het is niet altijd makkelijk geweest voor hen, om hun dochter zo sensueel op het podium te zien, want ze willen mij beschermen natuurlijk. Het is wel wie ik ben en dat gaat niet veranderen.”
Je broer Mathias stond eerder al op de cover van BLVRD. Is het onbeschaamd jezelf zijn iets dat jullie hebben meegekregen van thuis uit of is dat iets waar jullie samen vooral in gegroeid zijn?
“Dat komt echt voort uit het privilege van zulke steunende ouders te hebben. Ze zijn zelf erg creatief en open. Mijn mama is ook met van alles en nog wat bezig, heeft 101 dingen gedaan, en mijn papa werkte jaren in de muziek- en festivalsector. Mijn broer en ik zijn opgegroeid in de wereld van muziek en kunst. We hebben echt geluk gehad dat we, ondanks ons hobbelige pad, iets in de kunstwereld kunnen doen. Het was niet makkelijk. Toen ik besefte dat ik na al die jaren niet als fotograaf aan de slag wilde gaan, maar meer wilde bewegen, is er wel een gesprek geweest over hoe realistisch dat nieuwe doel was. Ik wist toen nog niet wat mijn noden waren als neurodivers persoon. Vooral mijn papa stelde zich, uit bezorgdheid, wel vragen over die ommeslag. Ik heb hard gewerkt, waardoor ik mezelf nu een performer kan noemen. Voltijds ergens werken op een oncreatieve plek, ging gewoon niet. De combinatie die ik nu heb, werkt voor mij en dat komt omdat ik – door coaching en therapie – nu de woorden heb om mijn noden te uiten. Het was een lang proces om deze manier van leven en werken uit te bouwen. Een gangbare levensstijl is niet iets wat ik aankan. Mijn broer en ik zijn beiden wie we zijn, ongeremd onszelf. En dat werkt wel, want veel mensen zijn bang om zichzelf te zijn. Wat is er mooier dan tonen this is me and I’m fucking crazy?”
Je hebt het in ieder geval al ver geschopt. Wat zou je de mensen die nog zoekende zijn willen meegeven?
“Je moet openstaan voor jezelf. Als je neurodivers bent, claim het; als je queer bent, claim het; poc of welke achtergrond dan ook, claim je ruimte, je verdient het. Dat is makkelijk om te zeggen, maar het vergt tijd en moeite. Ik ben nu 29 – in juli 30 – en ik kan dat nu pas. Ik kan dit misschien niet voor lang doen, maar fuck it, ik doe het toch. “You are devine timing, you are nature”, heb ik ooit in een podcast gehoord. Wees jou en neem daarvoor de tijd die je nodig hebt. Het is nooit te laat. Als je voelt dat je iets nodig hebt, dat er iets ontbreekt, ga het gewoon gaan doen. Niet omdat je bekend wil worden, maar doe het omdat het je gelukkig maakt. In je passie kan je dat soms uit het oog verliezen. Het is belangrijk dat je dicht bij je kern blijft. Ga terug naar dat kindse in jou. I’m here to be a free, artistic, cunty and happy capyvbara.”
Tekst: Kato Dijckmans. Foto's: Jana Germanus.
Uit BLVRD Magazine editie #46.
