Van 20 tot en met 28 april vindt in Cinema Lumière het MOOOV filmfestival plaats. Acht dagen lang worden exclusieve films uit alle hoeken van de wereld vertoond. MOOOV geeft hiermee kansen aan filmmakers die vaak in barre omstandigheden hun werk moeten uitvoeren. MOOOV is lid van de International Coalition for Filmmakers at Risk (ICFR), een organisatie die zich inzet voor filmmakers die door hun beroep, kritische blik of ruimdenkende creativiteit in gevaar verkeren. Filmproducent Mike Downey is één van de oprichters.
Wat is het ICFR?
“Het ICFR is opgericht door de European Film Academy, het documentairefestival van Amsterdam (IDFA) en het filmfestival van Rotterdam (IFFR). We streven naar solidariteit met filmmakers over de hele wereld die gevaar lopen door hun professionele activiteiten. De laatste jaren worden ze steeds vaker bedreigd, gearresteerd, gevangen genomen of zelfs vermoord in een poging om hen het zwijgen op te leggen. Vaak gebeurt dat tegen de achtergrond van autoritaire of corrupte, politieke regimes.”
“In het verleden zijn er altijd reacties geweest op onrecht dat filmmakers werd aangedaan, maar toch vonden we dat er nood was aan een meer gecoördineerde werking in plaats van enkel fragmentarische initiatieven. De oprichting van het ICFR was hier een eerste belangrijke stap in. Ondertussen zijn we gegroeid en werken we nauw samen met een internationaal netwerk van strategische partners (bv. ngo’s, mensenrechtenorganisaties en ambassadeurs) om overal ter wereld ogen en oren open te houden. Zo proberen we goed op de hoogte te blijven van de actuele situaties in verschillende landen, en de mogelijke risico’s die daaruit voortvloeien. Concreet wil dat zeggen dat we steeds alert zijn om te reageren op gevallen van vervolging of bedreiging van de persoonlijke veiligheid van filmmakers.”
“Als er risicogevallen gesignaleerd worden, gaat het ICFR op de barricade staan. Te allen tijde verdedigen we het recht van de filmmaker om zijn/haar beroep te kunnen blijven uitoefenen. We mobiliseren de internationale filmgemeenschap om mee hun stem te laten horen en proberen zo het onrecht aan te kaarten en – beter nog – uit de wereld te helpen.”
Je hebt het over filmmakers in gevaar. Over welke risico’s spreken we?
“Er valt altijd een parallel te trekken tussen maatschappelijke en politieke conflicten in een land en de bedreigde positie van haar meest creatieve en kritische denkers. Heel vaak worden pogingen ondernomen om stemmen die ingaan tegen een bepaald regime het zwijgen op te leggen. De meeste bekende voorbeelden zijn op dit moment Iran, Oekraïne, Afghanistan en Myanmar. Maar uiteraard willen we niet enkel de macroproblemen belichten. Ook de kleinere conflicten overal ter wereld houden we met het ICFR nauwlettend in de gaten.”
“Regeringen gebruiken verschillende instrumenten om te onderdrukken. Een voorbeeld dat me te binnen schiet, is wat wij noemen het “systematisch draaideurbeleid” dat autoriteiten opwerpen om opposities het leven zuur te maken. De Egyptische producent Moataz Abdelwahab werd aangeklaagd omdat hij zich zogezegd had aangesloten bij een terroristische groepering. Na 22 weken voorlopige hechtenis en een eis van het ICFR voor onmiddellijke vrijlating, deed de Egyptische regering er nog een schepje bovenop. Ze dienden een nieuwe aanklacht in en het verhaal moest terug van het begin hernomen worden. En zo herhaalt dezelfde situatie zich keer op keer, en blijft de maker achter slot en grendel… Het is een bijzonder wrede manier om tegenstanders en families (psychologisch) kapot te maken en hen hun fundamentele mensenrechten te ontnemen. Natuurlijk waren de aanklachten verzonnen. En even onaanvaardbaar waren de omstandigheden waarin hij werd vastgehouden.”
“Om een lang verhaal kort te maken: Abdelwahab heeft twee jaar in de cel gezeten door valse beschuldigingen. Dankzij interventies van het ICFR en tussenkomsten van het Hooggerechtshof is zijn vrijlating dan toch goedgekeurd. Een cruciale factor hierin is de samenwerking met de familie en dichte kring van de filmmaker. We ondernemen niets zonder hun expliciete goedkeuring.”
Is er iets wat het MOOOV-publiek kan doen om het ICFR en filmmakers over de hele wereld te steunen?
“Ja! MOOOV is een gewaardeerde partner van het ICFR en door naar het festival te komen, steunen bezoekers indirect ook onze werking.”
Filmtips van het ICFR op het MOOOV Filmfestival:
No Bears (Iran) – zondag 23 april om 19u30
Klondike (Oekraïne) – zondag 23 april om 20u
Nezouh (Syrië) – vrijdag 21 april om 20u30
Snow and the Bear (Turkije) – woensdag 26 april om 20u30
Meer info en films: www.mooov.be
