Interactieve sciencefiction: zo zou je Brain Freeze, het theaterstuk van Tim Oelbrandt, kunnen omschrijven. Het is zijn tweede voorstelling en daarbij kleurt hij opnieuw buiten de lijntjes van klassiek theater in een spel met de realiteit. En daar neemt hij ook de toeschouwers in mee. Het is het recept voor een magische trip die je aan het denken zet.
Dat hij als geen ander weet hoe je dat doet, bewees Tim al met zijn eerste stuk Heen en Terug. Toen dook hij in de wereld van het spiritisme uit de 19de eeuw, deze keer verkent hij het cryonisme. Brain Freeze kan je dus evengoed zien als een live zoektocht naar onsterfelijkheid vanop het podium. Ook deze keer reis je op die manier als gast mee naar een andere en intrigerende wereld. Aan jou om te beslissen of je die eindbestemming spannend dan wel een beetje eng vindt. Saai is het alvast zeker niet.
En dat is het voor Tim momenteel ook niet, want wanneer ik hem opbel, komt hij net van een andere voorstelling. Deze kunstenaar draagt vele petjes: hypnotist, goochelaar, theatermaker, acteur, … Deze dagen heeft hij het dan ook druk, op en naast de planken.
Die drukte, is dat een welkome verademing na die maandenlange verplichte stop?
Tim: ‘Ja, alles is zowat terug in gang geschoten. Alle voorstellingen zijn nu van start gegaan. Ik doe ook achter de schermen best wel wat, zo ben ik ook consultant voor tv-werk. Nu komt alles natuurlijk plots op één hoop. Het is veel, maar ik heb het liever zo.’ (lacht)
Dat het druk is, komt natuurlijk ook voor een groot deel door Brain Freeze, je theaterstuk. En dat is niet meteen een voorstelling voor de theaterliefhebber die niet graag uit zijn of haar comfortzone wordt gehaald, of wel?
‘Het is een stuk voor iedereen, maar we kondigen het bewust zo aan. Het is niet evident om aan de mensen een duidelijk idee te geven van wat we exact doen. Het stuk spreekt tot de verbeelding, maar het blijft moeilijk om dat te kaderen voor het grote publiek, zeker binnen het theaterconcept. Er is het aspect rond illusies en hypnose, maar in feite laten we bij Brain Freeze alles los van wat een klassieke goochelaar doet. We toveren geen konijnen uit hoeden en er komen geen klassieke goochelaar assistenten aan te pas, of zo.
Het verhaal op zich is tegelijkertijd ook best donker. Het gaat over iemand die niet wil sterven, iemand die onsterfelijk wil worden. En daarbij gaan we op zoek naar antwoorden en experimenteren we. Want als we die onsterfelijkheid niet zouden kunnen bereiken, hoe lang kunnen we dan wel leven? Hoe lang kunnen we de dood uitstellen? Dat onderzoek ernaar, dat experimenteren, vindt allemaal plaats op het podium. De toeschouwers komen zo binnen in mijn laboratorium en zijn getuige van mijn experimenten.’
Dat aspect publieksparticipatie, hoe belangrijk is dat voor jou?
‘Heel belangrijk. Wat het publiek doet, bepaalt hoe het stuk verder gaat. Hun reacties - zijn ze bang, terughoudend of net enthousiast - zijn bepalend. Maar de voorstelling gaat wel telkens een bepaalde weg op. Anderzijds hoeven mensen zeker geen schrik te hebben.’
Hoe groot is hun rol voor het verloop van de voorstelling? Beschouw je ze als spelers of eerder als de poppen in de poppenkast van de ‘gekke’ wetenschapper?
‘Eerder het tweede. Eigenlijk is het podium mijn laboratorium en zijn zij de proefkonijnen. Ze komen langs bij mij en ik ben daar inderdaad zo’n beetje de gekke wetenschapper. Ik voer als het ware experimenten op hen uit in de zoektocht naar die onsterfelijkheid. Soms is dat wat eng, maar het is tegelijkertijd ook heel mooi.
Hoe dicht sta jij zelf bij die rol van wetenschapper?
‘Ik speel in eigen naam, als Tim Oelbrandt, en kruip eigenlijk in de huid van een cryonist. Dat is iemand die zich wil laten invriezen na zijn dood, om jaren later door wetenschappers terug tot leven gewekt te worden. Ik speel daarbij mezelf, maar kruip wel in de huid van die cryonist. Ik ga er in de voorstelling dus van uit dat dat ook echt werkt en stel daar binnen het stuk vragen rond. Want stel dat ik terug tot leven gewekt zou worden, wat zou dat dan doen met mij, mijn omgeving, mijn sociale leven, enzovoort? Het zijn zaken die ik ook al terugvind in de leefwereld van onze grootouders. Wanneer zij een bepaalde leeftijd bereiken, blijven ze vaak alleen achter, hun vrienden verdwijnen bijvoorbeeld ook. Dat soort zaken houdt me persoonlijk ook bezig.’
Je balanceert in je stuk als het ware tussen fictie en werkelijkheid. Ook bij je beschrijving van dat personage zoek je dat evenwicht op. Het spel tussen magie en werkelijkheid is nooit ver weg. Het is een thema dat terugkomt in je werk.
‘Ja, het is een thema waar ik ook in de toekomst rond blijf werken. Zaken overstijgen zichzelf en worden pas magisch wanneer we ze begrijpen. Zodra je van iets kippenvel krijgt, beroert het je. Daarom wil ik op die grens blijven spelen. Mensen zijn op die manier nooit honderd procent zeker of iets echt of fake is. Het is ook de reden waarom ik als mezelf, als ‘gewone’ man, speel. Ik haal het zware acteerwerk nooit boven, ga nooit zover ‘over’ de realiteit heen. Op die manier behoud ik die illusie: is het dan toch echt? Ik speel graag met die grens, laat mensen graag nadenken over wat er gaande is.’
Mag ik zo ver gaan en zeggen dat je in deze tweede voorstelling, na Heen en Terug, een iets donkerdere weg inslaat in je zoektocht naar die balans?
‘Ja, het is redelijk donker geworden, maar ook helemaal geen horror. De balans valt te vergelijken met een serie zoals Black Mirror. Die serie werkt net zo goed, omdat ze sciencefiction gebruiken om een verhaal te vertellen, maar daar niet in overdrijven. Het verhaal blijft steeds heel realistisch. Net daarom wordt het ook zo donker, omdat mensen er zich in kunnen herkennen. Tegelijkertijd gaat het gaat er niet over.’
Lili Grace, de band van zussen Dienne en Nelle Bogaerts, laat zang samensmelten met cello en elektronica en creëert zo een donkere en magische muzikale sfeer tijdens de voorstelling. Hoe kwam je bij hen uit?
‘Lili Grace kwam kijken naar Heen en Terug en zelf kende ik hen al van hun werk voor onder andere Theater FroeFroe en Theater Laika. Ik wist toen al dat een toekomstige samenwerking met hen een evidentie was. Dat deze voorstelling zo donker werd, komt enerzijds door het thema, maar anderzijds ook door de meisjes van Lili Grace. Ik vroeg hen mee op het podium en zij componeerden de muziek. Nadat ik hen uitlegde wat ik wou doen, zijn zij beginnen te spelen met klanken. Die symbiose tussen het spel, dat soms onvoorspelbaar is, en het samenspel met de muziek, is heel belangrijk. We krijgen als het ware een soundtrack op het stuk, waardoor het continu leeft.’
Brain Freeze is een mix van theater en hypnose, maar wie zich aan een klassieke goochelshow verwacht, komt bedrogen uit. Zin in deze magische trip? Brain Freeze speelt op vrijdag 15 oktober in de Magdalenazaal in Brugge. Voor tickets en meer info kan je terecht bij het Cultuurcentrum Brugge.
Tekst: Shavawn Somers, Beeld: Brain Freeze
Uit BLVRD Magazine editie #24
