Pak Yan Lau is een Belgische componiste en improvisatie-artieste uit Brussel. Tijdens AMOK zal zij de bezoekers van het Jan Guilini-zwembad gedurende hun zwembeurt laten genieten van één van haar soundscapes 'Sogni Liquidi'.. Hier moesten we meer over weten, daarom nodigden we haar uit voor een interview.
Hallo Pak Yan, jij maakt soundscapes, wat door velen gedefinieerd wordt als een geluidslandschap. Natuurlijk vullen verschillende artiesten deze definitie anders in. Wat is een soundscape voor jou?
Voor mij is een soundscape niet zozeer een klanklandschap maar een klankenstaat, een momentopname van zijn. Ik zou het ook een soundstate kunnen noemen. Harmonie, melodie en progressie staan minder centraal binnen mijn werk. Ik kies ervoor om te focussen op textuur en emotie. Om dit te bekomen werk ik vaak binnen het zachtere. Zeer luid spelen is iets wat ik soms doe en wel leuk vind, maar dat ligt niet binnen mijn comfortzone. Veel klanken die mij raken, ontplooien zich juist in een zachter register, waar er nog ruimte is voor detail. Daarom kies ik er vaak voor om te spelen met verschillende texturen en dynamieken. Klanken, krakend of ritselend, die de muziek een bepaalde fysicaliteit geven. Vaak gebeurt er heel veel in de microlagen van de stilte.
Een artiest gaat uit van inspiratie. Zijn er omgevingen of elementen die jou speciaal inspireren?
Mijn grootste inspiraties komen uit het gevoel van beweging en reizen. Daar heb ik de tijd en ruimte om open te staan voor inspiratie. Wat ook heel boeiend is, is onderzoek en experiment voor opdrachten en projecten. Dit jaar ben ik vooral met het element water bezig, omdat ik verschillende opdrachten gekregen heb die in verband stonden met dit element, zo ook de opdracht voor AMOK in het Zwembad Jan Guilini. Het is een beetje een waterjaar zonder dat ik weet waarom, maar ik vind het fantastisch. Het geeft me de kans om op een andere manier mijn muzikaal denken te benaderen. Sommige deuren zou ik niet geopend hebben, mocht ik niet de kans gekregen hebben om dit te doen.
Hoe ga je, na dat onderzoek, verder aan de slag om organische elementen, zoals water, om te zetten naar elektro-akoestische soundscapes?
Het artistieke gedeelte voor mij is vooral luisteren en voelen welke geluiden ik onder water zou willen plaatsen. Voor mij is het bijvoorbeeld logisch dat alle onderwatergeluiden ook onder water zullen werken. Maar ik ben heel benieuwd om niet-onderwatergeluiden onder te dompelen zoals een piano, vogels, auto's? Dit is vaak een proces van trial en error. Omdat geluid helemaal anders werkt onder water is het vaak technisch zoeken; zo gaat geluid vier maal sneller onder water. Gelukkig helpt AMOK mij en bieden ze me de technieken aan die nodig zijn. Eenmaal ik de opnames gemaakt heb, dan gaat het over naar de postproductie om er een compositie en een geheel van te maken. Hier finetune ik alles en test ik nog eens fysiek of het al dan wel niet klinkt, niet enkel artistiek, maar ook wetenschappelijk.
Mensen noemen jouw werk magisch en poëtisch. Wat voor soort ervaring hoop jij de zwemmers in Brugge mee te geven?
Op zich heb ik op dat vlak weinig verwachtingen. Ik zou graag de mensen gewoon raken. Maar deze opdracht is wel vrij specifiek en ik hoop stiekem dat de nietsvermoedende zwemmer toch verrast wordt door opeens iets onder water te horen. Diegene die wel op de hoogte zijn, kunnen hun eigen compositie maken door bijvoorbeeld hun zwemritme aan te passen. Want ook uitademen onder water zal de compositie beïnvloeden, net zoals de zwemslag ook invloed zal hebben. Elke zwemmer kan zo hun eigen ritme maken.
Je zal de laatste dag ook zelf aanwezig zijn op AMOK om live te spelen. Hoe incorporeer jij dit in het geheel van jouw werk?
Het idee is om live te spelen, bovenop de onderwatercompositie. Op die manier kunnen de mensen zowel boven als onder het water luisteren. Als je tot aan je oren onder water zit, maar met je hoofd nog boven, dan zal je de twee werelden horen. De compositie heet Sogni Liquidi, wat vloeibare dromen betekent. Ik zou heel graag de absurditeit die je soms hebt in dromen, bijvoorbeeld vogels onder water en walvissen boven water, kunnen weergeven. Maar natuurlijk weet ik nog niet wat goed zal werken tot na de tests, waarbij ik zelf in het in het Guilini-zwembad duik.
Dat het interessant zal worden, daar bestaat geen twijfel over. Je kan de Sogni Liquidi van Pak Yan Lau ontdekken in het zwembad Jan Guilini tijdens AMOK festival. Een gewoon toegangsticket voor het zwembad voldoet om van haar muzikaal talent te genieten, en die zwembeurt krijg je er gratis bij.
Tekst: Iza Moreno, Beeld: Nine Louvel
Uit BLVRD Magazine editie #29
